Đức Hà
Nước Mỹ là quốc gia của cơ hội. Cờ đến tay phải phất, nhanh
chóng nắm bắt cơ may. Đó là trường hợp của nhân vật từng dẫn đầu trong số các
ứng viên có thể được đảng Cộng Hòa đề xuất ra tranh chức tổng thống vào năm tới.
Sự thăng tiến nhanh như sao sáng của (cựu) ứng viên Herman Cain làm người ta
lầm tưởng rồi ra sẽ có hai người Mỹ gốc da màu tranh nhau ghế tổng thống vào
năm tới. Thế rồi ngôi sao đang sáng rực vụt tắt khi ông Cain buộc lòng phải tuyên
bố rút lui vì những cáo buộc liên quan đến hành vi sách nhiễu tình dục và không
chung thủy trong cuộc sống hôn nhân. Herman Cain, một doanh nhân đi từ thành
công đến rất thành công với tài ứng xử nhanh nhẹn, hấp dẫn và thuyết phục phát
biểu hồi cuối tuần qua lý do khiến ông phải bỏ ngang:
“Tính cho đến hôm nay, sau nhiều lời cầu nguyện và tự kiểm
điểm đánh giá bản thân, tôi quyết định ngưng vận động sự đề cử. Tôi thất vọng
khi mọi sự diễn tiến đến thời điểm mà chúng tôi phải đưa ra quyết định này.”
Tuy vậy ông cho biết chưa lui hẳn vào hậu trường sân khấu
chính trị Hoa Kỳ.
“Trước khi quý vị bị nản lòng, thì ngay hôm nay tôi đã có kế
hoạch B cho quý vị. Tôi không rời khỏi chính trường. Tôi sẽ tiếp tục là tiếng
nói của người dân.”
Trang web TheCainSolutions.com
ở Atlanta sẽ là
trung tâm điều hành các cuộc vận động sắp tới của ông.
Việc ông ra đi chắc hẳn khiến nhiều ủng hộ viên có xu hướng
bảo thủ luyến tiếc (vào thời điểm cao nhất tỉ lệ ủng hộ ông qua thăm dò đạt 26%,
ông Mitt Romney đứng hạng hai được 25.5%) đồng thời cũng làm kế hoạch cải cách
thuế có tên 9-9-9 gây nhiều tranh cãi, tiêu tan cơ hội triển khai. Nói theo
kiểu người Việt thì kế hoạch có bí danh bốn số cực đẹp cuối cùng thành bù… lủng.
Từ tỉ lệ ủng hộ xếp hàng đầu ngày trước, ngày sau tụt xuống cuối bảng ở mức 8%.
Khi thước đo mức độ hậu thuẫn đi xuống thì tài chính đóng góp của bá tánh cũng
tụt theo mà ứng viên không thật nhiều nhiều tiền thì đừng mong tranh cử.
Ông Cain từng hãnh diện khẳng định “không cần phải có bằng
Harvard mới đủ chuẩn ứng cử tổng thống, không cần gia thế có truyền thống làm
chính trị mới làm được và ông là một bằng chứng cụ thể rằng người dân thường
cũng có thể lãnh đạo xứ sở này.” Câu nói này tuy có cơ sở nhưng rất tiếc lại
không thành hiện thực.
Tiểu Sử
Ông Cain ra đời tại Memphis,
bang Tennessee
ngày 13 tháng Mười Hai, 1945. Mẹ ông làm công việc nội trợ trong khi cha ông
hành nghề hớt tóc, quét dọn phòng ốc và tài xế cho hãng Coca-Cola, ký cóp mua
được căn nhà ở Atlanta
và nuôi hai con ăn học thành tài. Ông Cain tốt nghiệp Morehouse College môn
toán năm 1967 và đậu bằng Master về khoa học điện toán Purdue University trong
khi làm công tác thiết kế và triển khai hệ thống dập tắt lửa cho Bộ Hải Quân
Hoa Kỳ. Theo trang web HermanCain.com, sau
khi tốt nghiệp trường Purdue ông trở lại Atlanta và làm chuyên viên phân tích
điện toán cho hãng Coca-Cola, rồi nhảy sang công ty Pillsbury chuyên về thực
phẩm để không lâu sau được đề cử chức phó chủ tịch. Sự nghiệp ông tiếp tục
thăng tiến với chức vụ phó chủ tịch điều hành khu vực, bao gồm 450 cửa hàng
Burger King vùng Philadelphia.
Từ kinh nghiệp ở Burger King, ông nhận vai trò Chủ Tịch và Giám Đốc Điều Hành
hệ thống Godfather’s Pizza đang trên đà phá sản. Chỉ 14 tháng sau, công ty
pizza làm ăn có lãi và ông cùng nhóm điều hành mua đứt các cổ phần của công ty
và tách ra khỏi tập đoàn Pillsbury. Năm 1996 ông được bổ nhiệm chức CEO Hiệp
Hội Nhà Hàng Hoa Kỳ ở Washington D.C. Chính tại thủ đô quyền lực nước Mỹ, ông
Cain chập chững bước vào chính trường. Ông chống lại kế hoạch cải tổ y tế của
Tổng Thống Clinton, làm cố vấn cao cấp cho chiến dịch vận động của ứng viên
Rober Dole năm 1996. Đến 2000 ông tham gia vận động tranh sự để cử của đảng
nhưng nhanh chóng bỏ dở và nhường cho ông George W. Bush. Ông dự tranh vào
Thượng Viện Hoa Kỳ đại diện cho Georgia năm 2004 nhưng không qua được vòng sơ
bộ.Việc ông phải rút lui cuộc đua hiện nay bắt nguồn từ những hệ lụy phát xuất
từ thời ông nắm chức cao quyền rộng khi làm Chủ Tịch Hiệp Hội Nhà Hàng ở D.C. với
115 nhân viên và ngân sách điều hành gần 20 triệu đô. Ông bị cáo buộc có nhiều
hành vi sách nhiễu tình dục ít nhất đến bốn phụ nữ và có quan hệ tình cảm thiếu
trong sáng với một phụ nữ trong 13 năm liền.
Tóm lại ông Cain là một người Mỹ da màu cực kỳ thành công
trong thương trường, rất ngoan đạo, mang dáng vẻ một người chủ gia đình mẫu mực
nề nếp nhưng lại chưa hề có kinh nghiệm nghị trường, bỗng chốc nổi lên như một
ngôi sáng và ngày càng vươn cao hơn để rồi đổ xụp nhanh chóng.
Cáo Buộc
Phát giác đầu tiên được báo mạng Politico đưa tin hồi cuối
tháng Mười. Vào thập niên 90 lúc ông Cain đang lãnh đạo Hiệp Hội Nhà Hàng, ít
ra có hai phụ nữ than phiền với đồng nghiệp và các giới chức cấp cao về hành vi
không phù hợp của ông Cain. Hai phụ nữ này sau đó được bồi thường một gói tài
chính nghỉ việc ở mức trên dưới 50,000 đô trước khi rời khỏi tổ chức với cam
kết không được tiết lộ lý do ra đi. Trong khi Politico nắm bắt được đầy đủ các
nguồn tin xác nhận vụ việc liên quan đến ông Cain kể cả tên tuổi hai phụ nữ bị
sách nhiễu tình dục, thì ông Cain vẫn một mực bác bỏ hoặc nói loanh quanh khi
bi phóng viên chất vấn. Cuối cùng hai phụ nữ trong số bốn người lộ diện trước
báo chí. Karen Kraushaar cáo buộc ông Cain có một loạt những hành vi khiếm nhã
và cố tình nói những lời đưa đẩy tình dục. Sharon Bialek, hiện sống ở Chicago, cáo buộc bị sờ
soạn vùng kín dưới váy và bị kéo đầu vùi vào lòng khi bày tỏ muốn được giúp xin
việc làm. Nhân chứng thứ ba không nêu tên và không mô tả chi tiết nhưng cho
biết vụ việc xảy ra trong buổi tối ăn nhậu say sưa sau giờ làm. Nhân chứng thứ
tư tiết lộ với AP về những ngôn từ hay cử chỉ có tính cách tấn công tình dục kể
cả được rủ rê về ngôi nhà riêng do công ty cung cấp cho ông Cain.
Trong khi các tác hại của những lời tố giác chưa đo được hệ
quả thì Ginger White, 46 tuổi công khai nhìn nhận có quan hệ tình cảm ngoại hôn
với ông Cain từ 13 năm qua, và chỉ chấm dứt trước ngày ông Cain công bố ra
tranh cử. Báo mạng The Daily Beast/Newsweek dẫn lời nhiều nhà phân tích gọi đó
là phát súng ân huệ kết thúc tương lai chính trị của ông Cain. Trong cuộc phỏng
vấn truyền hình trên MSNBC, bà White ngỏ lời xin lỗi gia đình ông Cain và bà
Cain. Bà White - người đã qua ba cuộc hôn nhân, mô tả mối quan hệ đó bao gồm sex,
du lịch đây đó, nhà hàng, quán rượu … kể cả được tặng nhiều khoản tiền để đổ
xăng, trả tiền nhà và đi chợ mà người vợ chính thức không biết. Bà mô tả người
tình 13 năm với Newsweek: “Ông ta nghĩ rằng có thể đến với bất cứ người đàn bà
nào, nói bất cứ điều gì muốn nói và họ cũng sẽ OK bởi vì ông ta là Herman Cain.
Ông ta rất tự tin. Ông ta còn có tính kênh kiệu. Ông ta có cảm tưởng rằng nếu
ông ta có bước ngang qua đây thì mọi ánh mặt đều dành cho ông.”
Cũng như các vụ sách nhiễu ở trên, ứng viên Cain vẫn bác bỏ gọi
đó là những tố giác không có cơ sở nhưng xác nhận có cho tiền bà White nhiều
lần nhưng dấu người vợ từ 40 năm. Luật sư của ông Cain cho phổ biến thông báo
báo chí nói rằng “những cáo buộc đó nhắm vào chuyện riêng tư và về hành vi có
thỏa thuận giữa hai người trưởng thành và không phải là đề tài xác đáng để báo
chí hay công chúng thắc mắc.” Trong cùng lúc ông Cain cho hay ông nghi ngờ có
người dấu mặt nào đó cho tiền bà White rất nhiều để bà này lên tiếng, nhưng ông
không chứng minh được. Ông tin rằng một mạng lưới đối tượng – cả Dân Chủ và
Cộng hòa, đã nỗ lực nhắm vào việc hạ ông xuống để ông không thể đối đầu với
Tổng Thống Obama với tư cách ứng viên chính thức Cộng Hòa.
Điều không thể hiểu được là tại sao với một hồ sơ dày cộm
những chuyện tình cảm lăng nhăng kể cả việc tấn công tình dục nhân viên dưới
quyền mà ông Herman Cain lại liều lĩnh cao ngạo ra tranh cử với tham vọng trở
thành nhân vật số 1 của thế giới. Chưa nói đến chuyện ông có vẻ không nằm bắt
được đầy đủ thông tin hoặc chính bản thân ông thiếu hiểu biết trong các vấn đề
liên quan đến tình hình thế giới và chính sách ngoại giao Hoa Kỳ. Điều càng
không thể hiểu được nữa là trong khi người chồng phụ bạc triền miên tuyên bố
rút lui trước đông đảo báo chí truyền hình thứ Bảy trước, thì người vợ đứng bên
cạnh vỗ tay liên hồi – dường như rất dửng dưng với tư cách và hạnh kiểm khiếm
khuyết của người bạn đời. Truyền thông Mỹ nhận xét ông Cain chỉ muốn đánh bóng
tên tuổi - để bán sách, tăng giá biểu đi diễn thuyết, hơn là nghiêm chỉnh dự
tranh chức tổng thống.
Không rõ thực hư như thế nào chỉ có chắc chắn một điều là ba
số 9 chưa hẳn là số hên mang đến may mắn.
Riêng ông Herman Cain lại rút tỉa được bài học xương máu –
điều mà nguời Việt chỉ đến Mỹ sau này đã thuộc bài từ lâu. Ông chia xẻ với báo
Union Leader ở New Hampshire:
“Một trong những điều mà tôi học được từ tình huống hiện này
là ứng cử tổng thống đã trở thành một trò chơi rất bẩn. Cực bẩn.”
