Dù đã chia tay với người tôi từng gọi là ông xã, tình cảm tôi dành cho mẹ anh không bao giờ phai. Tôi đăng lại bài này để nhắc nhở mình đã may mắn như thế nào khi gặp một người phụ nữ như mẹ anh. Đọan duyên giữa chúng tôi đã hết, nhưng tình cảm tôi dành cho bà và những đứa em anh thì vẫn còn.
Mẹ là con gái Nghệ An. Mẹ không đẹp sắc nước hương trời, nhưng cái duyên ẩn trong lúm đồng tiền bên má, bừng sáng nơi nụ cười làm reo đôi mắt long lanh. Mẹ cao ráo, mạnh khỏe, mặc đồ Tây hay áo đầm dài đều rất hợp, dáng sang trọng như mệnh phụ phu nhân.
Mẹ hay bảo mình khổ vì tuổi rơi vào chữ Đinh. Con gái tuổi ấy thì vất vả mà. Tôi cãi, "Nếu vất vả là như mẹ - xông xáo trong mọi việc, độc lập trong tư tưởng, mạnh mẽ trong tính cách, không ỷ lại, mọi việc đều tự lực tự cường, luôn tranh đấu cho sự công bằng, luôn nghĩ cho cảm giác của người xung quanh mình - thì con thà khổ như mẹ." Tôi đã gặp rất nhiều người có số sung sướng, con đường danh vọng suôn sẻ, tình cảm không rắc rối, đời sống vật chất đầy đủ, không có việc gì phải cố gắng quá sức, mọi việc cứ như được sắp sẵn vậy. Nhưng cuộc sống như vậy, theo tôi, nhạt như nước mắm không ớt. Nghe tôi nói, mẹ cười bối rối, thái độ thường thấy của người ít nhận những lời khen trực tiếp. Mà tôi thì nghĩ gì nói nấy, không xạo để lấy lòng, nhưng cũng không dối lòng khi khâm phục một ai.
Tôi thường hay ngạc nhiên khi bắt gặp những tư tưởng rất 'mới' ở mẹ. Ví dụ, mẹ thích phụ nữ đi làm, không chống đối việc con cái sống riêng sau khi lập gia đình, chấp nhận việc con cái yêu và kết hôn với người khác tôn giáo, khác cả quan điểm chính trị. Với mẹ, quan trọng nhất là 'cái tình.' "Có cái tình rồi thì sẽ ở đời với nhau được. Bằng không thì việc gì cũng chẳng xong." 'Cái tình' ỏ đây là coi trọng tình cảm gia đình, kính trên nhường dưới, yêu thương anh em và người khác, sống sao cho vẹn toàn với nhau. Nói tóm lại chỉ cần sống cho thật lòng thật dạ với nhau là đạt được yêu cầu của mẹ. Chỉ đơn giản vậy thôi.
Gia đình khá giả nhưng mẹ nghiêm khắc với con cái, không nuông chiều quá đáng. Đứa con nào cũng phải tự làm tự ăn, không được ỷ lại bố mẹ. Không đứa con nào của mẹ hư hỏng vì chính bản thân mẹ luôn đòi hỏi ở mình rất cao. Có điều kiện vật chất nhưng mẹ luôn tay luôn chân cả ngày, chẳng bao giờ bắt người khác phục vụ mình. Nếu mẹ đòi hỏi một cái sàn nhà sạch bóng thì có nghĩa rằng mẹ có khả năng chùi được như thế. Kẻ ăn người ở tuy nghĩ rằng mẹ khó tính, nhưng không đứa nào không tâm phục khẩu phục vì khi mẹ tự làm việc gì cũng cầu toàn như thế. Mẹ không phải loại người chê bai kẻ khác dù bản thân mình không làm được việc gì ra hồn.
Điều làm tôi phục mẹ nhất là khả năng lắng nghe người khác. Sau khi sinh đứa thứ ba, mẹ bị hậu sản tưởng đã chết đi. Từ đó mẹ mất khả năng đọc và viết vì sẽ chóng mặt ngất đi khi tập trung quá độ. Điều đó có nghĩa kiến thức đến từ sách báo của mẹ bị ngừng lại từ dạo ấy. Bản thân là một người trí thức, mẹ đau biết bao nhiêu, ức biết bao nhiêu khi rơi vào trường hợp này. Vậy mà mẹ không tự cho phép mình ngừng ở đó, mẹ nghe TV hàng ngày, thu thập tin tức qua bạn bè, gia đình, lắng nghe những ý kiến khác biệt và định cho mình một hướng tư tưởng riêng. Có lúc tôi không hiểu vì sao mẹ không bị mất chính kiến của mình, sau tôi hiểu rằng vì mẹ có những giá trị nhất định rất ư Việt Nam của mẹ, nên tư tưởng nào mới lạ đến mấy mà hợp tình hợp nghĩa, đem lại hạnh phúc cho người ta, không làm tổn thương đến ai, thì mẹ sẵn lòng chấp nhận dù lúc ban đầu có thể ngại ngùng.
Cuộc đời tôi toàn gặp những người phụ nữ tốt đẹp. Hạnh phúc tôi cũng nhờ họ phần lớn đóng góp vào, và mẹ là một trong những người ấy. Mẹ là người sinh ra chồng tôi, nuôi nấng và vun đắp cho anh ấy thành người. Mẹ lại trao tặng anh ấy cho tôi không chút ghen tị. Những khác biệt giữa mẹ và tôi khá nhiều, nhưng chúng không là hàng rào ngăn cản chúng tôi. Ngược lại, chúng giúp tôi học hỏi được thêm nhiều điều trước đây tôi ít quan tâm hay chưa bao giờ biết. Mẹ chẳng bao giờ buộc tôi từ bỏ quan điểm riêng của mình, mà còn lắng nghe và cố gắng thấu hiểu dù đôi khi tôi 'lạ lùng' lắm lắm.
Tôi không bao giờ đồng ý với câu thơ 'Quê hương mỗi người chỉ một, như là chỉ một mẹ thôi' vì trong tôi luôn có hai quê hương và có hai người mẹ. Cách thể hiện tình cảm đối với mỗi bên một khác, nhưng cả hai đều quan trọng như nhau. Giống như câu nói của Frere P. mà tôi thường tâm đắc, 'Love is not emotion. Love is at will,' tình cảm của tôi với mẹ là kết hợp của cảm tính và lý trí. Tôi từ kính phục chuyển sang yêu mến người mẹ này.
Tôi muốn viết về mẹ từ lâu rồi, nhưng chưa đủ cảm xúc và từ ngữ để diễn tả trọn vẹn ý tưởng của mình. Có điều nếu không viết bây giờ thì đợi bao giờ mới bắt đầu đây. Tôi chẳng muốn đợi đến một lễ Vu Lan muộn màng phải khóc tiếc nuối ân hận. Tôi muốn mẹ hiểu mẹ quan trọng với tôi đến mức nào. Mẹ ơi.
No comments:
Post a Comment