Đức Hà
Điều khó tin nhưng có thật là tại San Jose – nơi mà quý độc
giả, gia đình cùng thân quyến đang làm ăn sinh sống và chật vật từ bấy lâu nay,
thì nhiều công chức thành phố sau khi nghỉ hưu vẫn còn lãnh hàng năm và suốt
đời đến trên một trăm ngàn đô (90% lương sau 30 năm làm công chức thành phố) chưa
kể khoản bảo hiểm sức khỏe 100% miễn phí cộng với 3% điều chỉnh hàng năm theo
vật giá. Và đó là một trong những nguyên nhân đưa đến Measure B được đưa ra để
cử tri biểu quyết vào kỳ bầu cử sơ bộ thứ Ba ngày 5 tháng Sáu tới. Cử tri San Jose sẽ phải chọn lựa
THUẬN hay KHÔNG THUẬN về Đề Luật B. Tuy nhiên không phải tất cả đều muốn cải
cách những điều khoản ghi trong bản nội qui về quỹ hưu bổng đang được áp dụng.
Từ trước đến nay theo thông lệ và theo quy định, nhân viên
chính ngạch của thành phố San Jose
khi nghỉ hưu đều được hưởng những khoản phụ cấp và quyền lợi kếch xù cho đến
khi lìa trần. Nếu ở vào thời điểm kinh tế tăng trưởng, ngân sách trù phú dư
thừa thì vấn đề chẳng bao giờ trở thành “vấn đề” để phải trưng cầu ý kiến của
cư dân. Nhưng tình hình kinh tế trì trệ của toàn nước Mỹ - trong đó có San
Jose, khiến nhiều bang phải mang nợ ngày càng nhiều hơn, thành phố bị phá sản,
ngân sách thâm thủng trầm trọng trong khi phí trợ cấp cho người hưu lại tiếp
tục gia tăng thì vấn đề trở thành cấp bách.
Vì thế Measure B ra đời và được Thị Trưởng Chuck Reed, Phó
Thị Trưởng Madison Nguyen cùng các Nghị Viên Pete Constant, Rose Herrera, Sam Liccardo,
Donald Rocha, Nancy Pyle và Pierluigi Oliverio đồng lòng hưởng ứng. Còn các
Nghị Viên Ash Kalra, Kansen Chu, Xavier Campos chủ trương không sửa đổi hiến
chương, vì mãn nhiệm hoặc vì đang tái tranh cử. Nghị Quyết số 76158 về Measure
B được Thị Trưởng Reed ký ngày 6 tháng Ba, 2012. Vì nghị quyết của thành phố
không đủ thẩm quyền để thực thi nên phải chuyển thành đề luật để cử tri San
Jose chọn lựa, và chỉ khi nào đa số cử tri chọn YES, nội quy mới được sửa đổi
hay ngược lại vẫn giữ nguyên trạng nếu cử tri chọn NO.
Nội Dung Đề Luật B
Trang web của thành phố San Jose cho biết trong năm tài chính
2011-2012 khoản chi về tiền hưu đã tăng từ 73 triệu lên đến 245 triệu đô, tức
gấp ba lần nhiều hơn cách nay mười năm. Số tiền này chiếm hơn 20% ngân sách
thành phố và là một trong nhiều nguyên do làm ngân sách thiếu hụt. Rõ ràng đây
là vấn đề cần phải điều chỉnh ngay vì mức chi tiêu này không dừng lại mà tiếp
tục tăng trong những năm tới khiến thành phố rồi ra sẽ không đủ khả năng cung
cấp những dịch vụ cơ bản cho cư dân và duy trì lâu dài quỹ hưu bổng cho nhân
viên. Cốt lõi của Measure B là người dân San
Jose nộp thuế cho két sắt thành phố, thành phố dùng
tiền đó cải thiện đời sống của cư dân qua các dịch vụ đồng thời nuôi quỹ hưu
bổng. Vì tình hình kinh tế không khả quan, lượng thuế thu vào giảm sút trong
khi mức hưu bổng gia tăng đưa đến chuyện phải cắt bớt nhiều dịch vụ công ích –
chẳng hạn như sa thải nhân viên, giảm
lương, giới hạn giờ sinh hoạt của thư viện ...
Câu hỏi đặt ra cho cử tri là có nên sửa đổi những điều khoản
quy định trong hiến chương – mà thành phố cho rằng không còn hợp lý trong hoàn cảnh
hiện nay. Đề Luật B nói rằng chỉ có điều chỉnh lại phí trợ cấp hưu trí này mới
giúp thành phố duy trì các dịch vụ cần thiết kể cả công tác gìn giữ an ninh cho
gần một triệu cư dân đồng thời vẫn đảm bảo các quyền lợi cho công chức khi hết
làm việc. Việc tu chính lại quy chế dựa trên mấy điểm như sau: gia tăng phần
đóng góp của nhân viên, thiết kế chương trình tự nguyện giảm hưu bổng cho người
đang còn đi làm, thiết kế khoản hưu bổng và giới hạn các quyền lợi tài chính
cho nhân viên mới, điều chỉnh thủ tục nghỉ hưu do tàn tật, tạm hoãn áp dụng tỉ
lệ vật giá gia tăng - COLA cho người hưu khi thành phố rơi vào trường hợp ngân
sách thiếu nghiêm trọng.
Bên ủng hộ cho rằng phải sửa sai ngay bây giờ để tương lai
tốt đẹp hơn khi nguời thọ thuế của các thế hệ tới khỏi phải đóng hàng tỉ đô để
nuôi quỹ hưu bổng công chức, để thành phố giảm chi khi cho áp dụng các khoản tu
chính trong lúc vẫn không cắt giảm tiền hưu hiện hữu. Công chức đang tại chức phải
đóng góp nhiều hơn cho quỹ hưu như 200 thành phố khác của Cali đã làm. Trong khi đó bên phản bác đưa ra
luận cứ như sau: Nếu Measure B thành hình thì bảo hiễm tàn tật khi thi hành
công vụ của nhân viên cứu hỏa và cảnh sát có thể bị xóa bỏ, tăng gấp bội phí
mua bảo hiểm y tế dành cho góa phụ và người cao niên và có thể vi hiến vì trái
với quyền lợi của công chức đã được công nhận. Vì vậy vấn đề có thể được đưa ra
tranh cãi trước tòa, do đó lại càng tốn kém hơn cho ngân sách. Thêm vào đó công
chức đã chấp thuận giảm lương từ 10 đến 18% và không nhận tiền hưu SSA từ liên
bang. Nghiệp đoàn công chức cũng đã đề xuất nhiều cải cách như tăng tuổi hưu,
giảm mức độ các quyền lợi, kể cả giảm tỉ lệ COLA - điều chỉnh theo vật giá.
Cảnh sát và nhân viên chữa cháy cũng đã nêu ý kiến gia giảm trợ cấp nghỉ việc
và duy trì ở mức năm 1972. Để kết luận nhóm không thuận cho rằng thành phố từng
chống đối việc đặt để chính trị lên trên chính sách, bây giờ chính những chính
trị gia này lại muốn cử tri đánh bạc với tương lai tài chính của thành phố. Mới
đây thành phố lại bất ngờ cho hay ngân sách thặng dư 10 triệu và có hàng triệu
khác để tu bổ đường xá, vậy thì lối kiểm toán và dự báo thiếu chính xác này chỉ
nhằm làm cư dân địa phương hãi sợ. Vẫn theo bên nói NO thì cho dù với Measure B
cũng không giúp thành lập thêm thư viện, không giúp tuyển dụng thêm cảnh sát
hay có ngân khoản để cải thiện hệ thống giao thông.
Hẳn nhiên cả hai bên đều đưa ra những luận cứ vững chắc để
thuyết phục cử tri chọn YES hay NO. Phía chủ trương YES khẳng định Hiến Pháp
California cho phép chính quyền thành phố sửa đổi mức trợ cấp cho công chức,
Hiến Chương Thành phố cho phép cử tri thay đổi quyền lợi của người về hưu, và nội
quy của thành phố cho quyền thành phố buộc công chức phải đóng góp nhiều hơn
vào quỹ hưu bổng. Dẫn chứng bản phúc trình của đại học Stanford cho thấy tiền
hưu trung bình hàng năm của công chức San Jose
cao nhất so với bất cứ hệ thống hưu bổng độc lập nào trên địa bàn Cali. Trước khi đưa Đề
Luật cho cử tri chọn, chính quyền thành phố đã tham gia hàng trăm giờ thương
thảo với 11 nghiệp đoàn công nhân viên chức, kể cả 20 buổi làm việc với nhân
viên hòa giải cấp tiểu bang nhưng không đạt được giải pháp dung hòa cho ngôn từ
ghi trong Measure B.
Jimmy Nguyễn: NO
Trả lời phỏng vấn của Việt Tribune về Measure B, luật sư
Jimmy Nguyễn, ứng cử viên vào Hội Đồng Thành Phố District 8 cho biết phải chọn
NO. Anh giải thích:
“Nếu tin rằng giải pháp cho một vấn đề sẽ không tạo ra thêm
vấn đề nữa thì đó là cách giải quyết, và như vậy thì phải chọn NO với Đề Luật
B. Đề luật này được đưa ra nhằm giải quyết mức gia tăng ngày càng nhiều về
khoản hưu bổng mà Thành Phố San Jose phải chịu trách nhiệm, tuy nhiên quyết
định đó lại thiếu tính hợp pháp và tốn kém.”
Luật sư Jimmy cho hay những người hậu thuẫn Measure B biện
minh rằng đề luật này sẽ giải quyết sự gia tăng ngày càng nhiều của khoản chi tiêu
cho quỹ hưu bổng bằng cách giảm quyền lợi của công chức đang làm việc và đã hưu
trí. Giảm chi tiêu cho quỹ hưu bổng của công chức là một mục tiêu đúng đắn
nhưng đồng thời cũng phải cân nhắc khả năng thành công và sự tốn kém cho chọn
lựa này. Công chức đang còn ở nhiệm sở hay hưu trí đã khẳng định rằng đề luật
mới sẽ vi phạm quyền lợi đã được công nhận trong hợp đồng. Do đó những người
này sẽ lảm đủ mọi cách để không bị mất quyền lợi: tức là kiện thành phố.
Ứng viên Jimmy Nguyễn cho biết với tư cách là một luật sư,
anh có thể tiên đoán nguyên đơn sẽ thắng bởi vì Hiến Pháp Hoa Kỳ và Hiến Pháp California ngăn cấm việc
thành phố vi phạm hợp đồng. Anh cho biết Nghị Viên Ash Kalra cũng là một luật
sư, Bộ Trưởng Tu Pháp California, một cựu luật sư của thành phố cùng nhiều
người hoạt đồng trong ngành tư pháp đều có cùng ý kiến tương tự. Cũng có luật
sư có quan điểm khác biệt nhưng cả hai bên đều cùng xác nhận chi phí cho vụ
tranh tụng sẽ vô cùng tốn kém và người hưởng lợi sẽ là luật sư tham gia vụ
kiện.
Tóm lại theo Jimmy, Measure B không phải là giải pháp và càng
không phải giải pháp tối ưu cho vấn đề và anh chủ trương các bên cùng ngồi vào
thương thảo trong tình thần tôn trọng và lịch sự.
Bài xã luận báo trên San Jose Mercury News khuyến cáo cử tri nên chọn
YES.
No comments:
Post a Comment